بنزوات سدیم

فرمول شیمیایی: C₆H₅COONa

جرم مولکولی: 144.11 g/mol

نقطه ذوب: 300°C

حلالیت: 63 g در 100 ml آب (در دمای 20°C)

ظاهر: پودر سفید، بدون بو، محلول در آب

بنزوات سدیم (Sodium Benzoate) یکی از پرکاربردترین نگهدارنده‌های شیمیایی در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی است. این ماده به‌صورت پودر یا کریستال سفیدرنگ، بدون بو و محلول در آب تولید می‌شود.
فرمول شیمیایی آن C₆H₅COONa است و به‌طور معمول به‌عنوان افزودنی غذایی با کد E211 شناخته می‌شود.

به دلیل خاصیت ضدباکتری و ضدقارچ، بنزوات سدیم نقش مهمی در افزایش ماندگاری محصولات ایفا می‌کند و از رشد میکروارگانیسم‌ها در محیط‌های اسیدی جلوگیری می‌نماید.

خواص شیمیایی بنزوات سدیم

  • فرمول شیمیایی: C₆H₅COONa

  • جرم مولکولی: 144.11 g/mol

  • نقطه ذوب: 300°C

  • حلالیت: 63 g در 100 ml آب (در دمای 20°C)

  • ظاهر: پودر سفید، بدون بو، محلول در آب

جدول آنالیز بنزوات سدیم

ویژگی مقدار استاندارد
فرمول شیمیایی C₆H₅COONa
خلوص (Purity) ≥ 99.0%
رطوبت (Moisture) ≤ 1.5%
pH محلول 1% 6.5 – 7.5
کلراید (Cl⁻) ≤ 0.02%
سولفات (SO₄²⁻) ≤ 0.02%
فلزات سنگین (Pb) ≤ 10 ppm
آهن (Fe) ≤ 0.001%
ظاهر پودر سفید، بدون بو
کاربردها صنایع غذایی، دارویی، آرایشی

مکانیسم اثر بنزوات سدیم

بنزوات سدیم در محیط اسیدی به اسید بنزوئیک تبدیل می‌شود. اسید بنزوئیک مانع از رشد و تکثیر باکتری‌ها و قارچ‌ها شده و از فساد مواد غذایی جلوگیری می‌کند.

کاربردهای بنزوال سدیم

  1. صنایع غذایی

    • به‌عنوان نگهدارنده در نوشابه‌های گازدار، آبمیوه‌ها، مربا، ترشی، سس و محصولات فرآوری‌شده.

    • مانع از رشد کپک، مخمر و باکتری‌ها می‌شود.

  2. صنایع دارویی

    • استفاده در شربت‌های دارویی، شربت ضدسرفه، داروهای مایع و قرص‌ها به‌عنوان نگهدارنده.

  3. آرایشی و بهداشتی

    • به‌عنوان افزودنی در کرم‌ها، شامپوها و محصولات آرایشی برای جلوگیری از آلودگی میکروبی.

  4. صنایع شیمیایی

    • کاربرد در تولید رنگ‌ها و مواد منفجره خاص.

مزایایربنزوات سدیم

  • مؤثر بودن در محیط‌های اسیدی (pH پایین‌تر از 4.5)

  • هزینه پایین و صرفه‌جویی اقتصادی

  • ایمنی نسبی در دوزهای مجاز

  • افزایش طول عمر محصولات غذایی و دارویی

استانداردهای ایمنی بنزوات سدیم

  • حداکثر میزان مجاز مصرف در صنایع غذایی معمولاً ۰.۱٪ از وزن محصول است.

  • مصرف بیش از حد ممکن است باعث حساسیت یا مشکلات سلامتی شود.

  • توسط سازمان FDA و اتحادیه اروپا به‌عنوان نگهدارنده مجاز تأیید شده است.

بازار و تولید بنزوات سدیم

تولید بنزوات سدیم در ایران و کشورهای آسیایی (چین و هند) بسیار گسترده است. چین بزرگ‌ترین تأمین‌کننده این محصول در جهان محسوب می‌شود. در ایران هم چندین تولیدکننده داخلی این ماده را برای صنایع غذایی و دارویی عرضه می‌کنند.

بسته‌بندی و نحوه نگهداری بنزوات سدیم

  • عرضه در کیسه‌های 25 کیلوگرمی چندلایه لمینتی

  • نگهداری در محیط خشک، خنک و به‌دور از رطوبت

  • به‌دلیل خاصیت رطوبت‌گیری، باید بسته‌بندی‌ها کاملاً ایزوله باشند